Bulama

Bulamaşı,

Bir süt sezonu boyunca koca deriye ilkilen(biriktirilen) sütün kaymağı deriyi doldurupta deri obez bir keçi silüetine yeniden erişince. Bahar bitmiş yaz nihayete ermiş ve yayık zamanı da gelmiştir.

Tabi iki üç litre litre günlük sütün yüzünde yani bir kaç kaşık kaymağı alıp bütün yıl boyu koca keçi derisinde biriktirmek ne mümkün. En az dört beş komşu birleşip birer ay günlük sütleri bir komşuda toplayarak kubaşmak maharetiyle biriken süt peynir ve kaymak stokları birikmiş olurken diğer yandan da komşuluk tadına yön vermek gereği ve zorunluluğu şekillenirdi.

Günlük beş evin sütü bir ay boyunca kubaşık mahalline taşınarak süt makinalarında manuel marifetle çekilip yağlı ve yağsız ayırımı ve dımız oluşturma aşamaları tamamlandı mı sıra reel politik ve yerel ulusal gündeme de kapı aralanmış demekti. Adeta çekişircesine bağırış çağırışlar eşliğinde gündemin dibine vurulurken bir çırpı da beş koca evin sütü de gerekli teknik işlemlerden geçmiş yani işlenmiş olurdu.

Her gün bu sütlerin kaymaklarıyla keçi derisi tıka basa dolup yayık tezgahı kurulup yayık yayma prosedürüne start verildi mi bildiğiniz tüm lezzet duraklarına bir es verme zamanıdır artık.  Doğallığın nirvanasındaki  ürünlerin sofranıza gelmesine bir adım uzaktasınız artık.

Yayık ayakta vurmalı dövmeli yada transfers bir eksende git gel usulüyle çalkamalı metotla birkaç saat sonra taze yağ öğün yağı veya herkesçe malum tereyağı ayrılmış. Ortaya çıkan yayık suyu dediğimiz çakma yayık ayranlarına nispet özlü lezzetli mi lezzetli bulama aşının özütü hammaddesine de nihayet kavuşmuşsunuzdur.

Tabi tandır yanmış ve dinlenmiş yayık ayranı ocağa yerleştirilmiş yeşil mercimek dahil tüm zerzevat eklenmişse ocak başına oturttuğunuz en güvenilir karıştırıcınız hafif çömçemsi ağaçtan kaşığı nefes almayı unut ama karıştırma turlarını unutma tenbihi ile yada kesilirse yiyeceği tazir(azarlanma) azabının korkusuyla çevirir de çevirir. Ta ki o lokurdama başlayıncaya değin. O süre de evin tamamı bulamaşı rayihasına da maruz olduğundan bütün horanta ortak sahana kaşık sallarken adeta üçüncü bayramı da tatmış olurdu.

Onca yemek programı izledim ve kitap karıştırdım şu bizim bulamaşına bulamadım. Lise son itibari ile de ayrıldığım köyüm de dahil rastlamadım maalesef. Azıcık şehirleşenler, adına kent kimliği yamarcasına tarhana deseler de bizim şehir hayatında gördüğüm ve bin bir umutla  tattığım tarhanaların bulamaşıyla uzaktan yakından alakası yoktu. Özlü, hafif ekşimsi, kesilmemiş özel yayık ayran lezzetini Vedat Milor dahil kimi otorilerin de tattığını zannetmiyorum.  Filhakika gel ben bir yapayım da gör serzenişlerinin hiçbir şehir sofralarında kaynatılacağına asla ihtimal veremiyorum.

Hanesinde yıllardır ‘Çalkama’ telaffuz edilmemiş sofralarda bulamaşı lezzetini yakalamak ne mümkün.